Ostatnie miesiące okazały się bogate w nowe wydawnictwa o Siennicy. Ponieważ ukazało się kilka pozycji, postanowiłem tu dziś przedstawić.
Przez wiele lat jedyną dostępną (wcale nie łatwo) książką o Siennicy była wydana w 1966 r. książka „W służbie wsi i kraju”. Wcześniejsza, bardzo dziś cenna pozycja, to wydana w 1923 r. książeczka profesora Seminarium Nauczycielskiego w Siennicy Wacława Laskowskiego pt. „Siennica na Mazowszu” (praktycznie nie do zdobycia). Kolejne wydawnictwa zawdzięczamy także sienniczanom, najpierw zrzeszonym w Kole Sienniczan, a następnie w Stowarzyszeniu Absolwentów i Wychowanków Szkół Siennickich, którzy starali się przekazywać wiadomości o historii szkoły i Siennicy przygotowując biuletyny zjazdowe na kolejne spotkania absolwenckie. Dzięki tej praktyce pamięć o dziejach i dorobku szkoły została utrwalona i dziś możemy czerpać wiedzę z tych publikacji.
Teraz nowe wydawnictwa zawdzięczamy Gminnej Bibliotece Publicznej, która prowadzi także bardzo ożywioną działalność kulturalną. Biblioteka współorganizując obchody 100. rocznicy Bitwy Warszawskiej wydała trzy zeszyty historyczne. Mianowicie: Grzegorza Antoszka i Leszka Zugaja „Gmina Siennica w okresie wojny polsko-bolszewickiej 1920 r.” pracę Stanisława Czajki „Sienniczanie w Bitwie Warszawskiej 1920 roku” oraz Tadeusza Gnoińskiego „Nasi bohaterzy 1920 roku – wspomnienia”.
Czwartą publikacją, dotyczącą zasobów kościoła w Siennicy, jest artykuł Katarzyny Mączewskiej „Zabytki sakralne w Siennicy w ikonografii z lat 1916 i 1917” zamieszczony w czasopiśmie „Spotkania z Zabytkami nr 7-8 z 2020 r. A piątą już ostatnią nowością wydawniczą jest książka autorstwa Eryka Szubińskiego „Dzieje osadnictwa obszaru gminy Siennica w powiecie mińskim, od pradziejów po nowożytność, część opisowa”.
Zacznę od najważniejszej, moim zdaniem, z nowości, a mianowicie książki Eryka Szubińskiego pt. „Dzieje osadnictwa obszaru gminy Siennica w powiecie mińskim, od pradziejów po nowożytność, część opisowa”. Tu uwaga! Jest to książka wydana, jak na razie, jedynie w Internecie. Czytelnik, który chciałby się z nią zapoznać musi wejść na stronę: https://polona.pl/item/dzieje-osadnictwa-obszaru-gminy-siennica-w-powiecie-minskim-od-pradziejow-po,MTI2MzIzMzkw/0/#info:metadata Następnie ewentualnie można ją pobrać na swój komputer (tak jest najwygodniej korzystać z publikacji). Miejmy nadzieję, że w przyszłości będziemy mogli wziąć do ręki zarówno tę część opisową zawierającą także przypisy jak i drugą, w której autor planuje zamieścić załączniki z materiałami źródłowymi.
Autor dotarł do bardzo starych źródeł i na ich podstawie w kolejnych rozdziałach swojej pracy omawia:
- Osadnictwo pradziejowe obszaru gminy Siennica
- Dobra Siennica (wczesne średniowiecze)
- Dobra ziemskie Siennica (późne średniowiecze)
- Majątki ziemskie wydzielone z Dóbr Siennica
Aby bardziej zachęcić do lektury wymienię tu jeszcze miejscowości, których istnienie autor tej publikacji odnotowuje i historię omawia na kolejnych kartach: Janowo – miasto, Siennica – miasto, Stara Siennica, Wola Siennicka – wieś, Stara Wieś – wieś, Siennica – młyn nad Siennicą, Łękawica – wieś, Krzywica – wieś, Jeziorko – wieś, Łękawica – młyn, Zglechów – wieś, Zglechówek – wieś, Siodło – wieś, Choiny – wieś, Zglechów – młyn nad Siennicą, Choiny – młyn, Drozdówka – wieś, Żaków – wieś, Granicznik – wieś, Ruda/Kulki - młyn nad Piasecznicą i wieś, Gościniec – młyn nad Piasecznicą i osada, Zając – młyn nad Piasecznicą i osada, Zalesie – wieś, Przydanowo/Nowodwór – wieś, Gągolina – wieś, Mrozik – młyn nad Siennicą i osada, Lasomin – wieś, Bestwiny – wieś, Lasomin – młyn nad Siennicą, Kąty – wieś, Zdroje – młyn, Pogorzel – wieś, Wiatraki – młyn nad Mienią i osada, Starogród – wieś, Świderszczyzna – młyn nad Świdrem i osada, Kolimasz – młyn nad Świdrem, Ptaki - młyn nad Świdrem, Dłużew – wieś, Wólka Dłużewska – wieś, Majdan – wieś, Dłużew – młyn nad Świdrem, Grzebowilk – wieś, Chełst – wieś, Kośminy – wieś, 45. Ptak – młyn nad Piasecznicą i wieś, Dzielnik – wieś, Bor – młyn nad Piasecznicą.
Spośród publikacji wydanych w 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej praca panów Antoszka i Zugaja wnosi najmniej nowych informacji, natomiast bardzo interesująco ujął temat Stanisław Czajka, a wspomnienia sienniczan wybrane i cytowane w dużych fragmentach w pracy Tadeusza Gnoińskiego stanowią, moim zdaniem, cenne uzupełnienie tekstu pana Czajki.
Natomiast artykuł Katarzyny Mączewskiej w „Spotkaniach z Zabytkami” jest dla mnie wielką i bardzo przyjemną niespodzianką. Otóż dowiadujemy się z niego, że w 1917 i 1918 r. przebywali w Siennicy dwaj artyści - dokumentaliści, którym zlecono opisanie i zilustrowanie siennickich kościołów. Powstało wówczas kilkadziesiąt rysunków i akwarelowych obrazków przedstawiających kościoły w Siennicy i ich wyposażenie. Co najważniejsze, te prace zachowały się do dziś w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. Niesamowita to dla nas nowina! Na koniec dodam, że na stronie internetowej Muzeum Narodowego, wpisując adres: http://cyfrowe.mnw.art.pl/ możemy odnaleźć interesujące nas ilustracje siennickich zabytków.