Baner
Baner1
Baner2
Baner3
Baner4
Baner5
Baner6
Baner7
Baner8
previous arrow
next arrow
Baner
Baner1
Baner2
Baner3
Baner4
Baner5
Baner6
Baner7
Baner8
previous arrow
next arrow

Wydarzenia 1905 r. w Siennicy

Jak się okazuje wydarzenia 1905 r. w Siennicy, wystąpienia społeczeństwa przeciwko rusyfikacji, żądania języka polskiego jako języka wykładowego w szkołach, zachowały się nie tylko w pamięci i we wspomnieniach ich świadków, ale także były opisywane w prasie. W Jutrzence, pisemku naszych seminarzystów (nr 3-4 (92) z 1932 r.) przytoczony jest artykuł, który ukazał się w Kurjerze Warszawskim z dn. 17 lipca 1916 roku opisujący właśnie siennickie wydarzenia.

Autor przytacza, opatrzony klauzulą „tajne” dokument policji rosyjskiej omawiający zebrane wiadomości na temat wystąpień w Siennicy w 1905 r. (T.G.) […] Dokument ten należy do epoki rewolucji. Adresowany do p. oberpolicmajstra m. Warszawy i opatrzony stereotypowem zastrzeżeniem „sekretno”, utracił oczywiście dziewiczość swojego sekretu z chwilą, kiedy wydostał się z archiwum policyjnego na ulicę. Nie popełniam więc, ogłaszając ten papier „niedyskrecji”, bo to, co stało się już własnością publiczną, nie powróci nigdy do stanu „tajemnicy”. A brzmi owa tajemnica, jak następuje: „Z korespondencji, dołączonej do będącej w toku sprawy grupy osób, należących do komitetu tajnego polskiej „Ligi Narodowej” wynika, że w grudniu roku 1904 powstał w gminie Siennica, w pow. nowomińskim, komitet tajny, który miał za cel: 1) przerwanie pracy w miejscowem seminarjum nauczycielskiem i szkołach początkowych; 2) zastąpienie w urzędach administracyjnych gminy języka rosyjskiego przez język polski; 3) zniszczenie orła państwowego na wszystkich urzędowych znakach i 4) rozwój wśród włościan samowiedzy o konieczności wyzwolenia się z pod rządów rosyjskich i powrotu do poprzedniego, wolnego samorządu polskiego. Do składu pomienionego komitetu należał, między innymi, i b. uczeń gimnazjum Brauliński (P. Brauliński, jak informują nas jego koledzy, był wówczas uczniem gimnazjum warszawskiego i liczył lat 14.). Wynikiem działalności komitetu było, że d. 15 lutego 1905 r., w osadzie Siennicy tłum włościan, w liczbie około 100 osób, podszedłszy do szkoły początkowej, zażądał od nauczyciela wykładu przedmiotów nie po rosyjsku, lecz po polsku; wobec zaś odmowy ze strony nauczyciela, tłum rozpędził uczniów i przerwał pracę w szkole. Następnie tenże tłum udał się do gmachu siennickiego seminarjum nauczycielskiego i zażądał tam również wykładu w języku polskim, a otrzymawszy odpowiedź odmowną, przerwał pracę i w tym zakładzie. Jednocześnie wychowańcy klas starszych złożyli inspektorowi seninarium żądanie na piśmie zaprowadzenia wykładów po polsku. Dnia 8 czerwca tegoż roku okno mieszkania inspektora seminarjum obrzucone było kamieniami. Przytem padło kilka wystrzałów. Brał w tem udział Brauliński, przebrany w strój włościański. Dnia 4 i 11 czerwca w kościele w Siennicy podczas nabożeństwa część znajdujących się tam osób odśpiewała polską pieśń patrjotyczną „Boże coś Polskę!”; podczas śpiewu Brauliński, wespół z innymi, rozdawał włościanom pisane i drukowane egzemplarze tej pieśni. Dnia 19 czerwca w obrębie gminy Siennica zjawiły się rozlepione na słupach i płotach litografowane proklamacje w języku polskim. Dnia 7 sierpnia w osadzie Siennicy na miejsce orła państwowego, znajdującego się na słupie przed mieszkaniem sołtysa, przybito blachę z orłem polskim i z przyklejonem pod nią napisem: „Śmierć temu, kto to zdejmie”. Dnia 8 sierpnia w seminarjum siennickiem wybuchły nieporządki, przyczem stało się wiadomem, że w mieszkaniu jednego z członków tajnego komitetu poprzedniego dnia odbyło się zebranie, na którem opracowano program zaburzeń. W nocy z d. 26 na 27 sierpnia dokonano rewizji u osób należących do wspomnianego komitetu. Podczas rewizji tej u Braulińskiego znaleziono: litografowaną odezwę duchownego Hapona, w języku rosyjskim, odezwę komitetu centralnego Ligi Narodowej, notatki ołówkowe p. t. „Cel naszej organizacji”, „Ustawa”, wybór przewodniczącego, jego zastępcy, członków zarządu i skarbnika tej organizacji, która miała za cel „walkę z rządem drogą legalną i nielegalną”. Nadto korespondencja wyjaśniła, że Brauliński zbierał uczniów przed strajkiem i wygłaszał wobec nich mowy podburzające. Naczelnik zarządu żandarmerji powiatów nowomińskiego i radzymińskiego, rotmistrz (podpis nieczytelny). 18 czerwca 1909 roku No 2190. Za zgodność z oryginałem: referent wydziału warszawskiego okręgu naukowego (podpis nieczytelny)”.[…]                Z.

Przerwa na Czytanie 2023

Przerwa na Czytanie 2023

Tydzień zakazanych książek 2023

Tydzień zakazanych książek 2023

Ogólnopolski Tydzień Bibliotek 2023

Ogólnopolski Tydzień Bibliotek 2023

Wymień książkę za książkę

Wymień książkę za książkę

Stanisław Woźnica - pożegnanie

Stanisław Woźnica - pożegnanie

Stanisław Marek - pożegnanie

Stanisław Marek - pożegnanie

Stanisław Czajka - wspomnienie

Stanisław Czajka - wspomnienie